ڕێکخستنی یاسایی بۆ بیمەی تەندروستی تایبەت لە هەرێمی کوردستاندا

Authors

  • Asst.Prof.Dr. Radhwan Sh. Salih بەشی یاسا، فاکەڵتی یاسا و زانستە سیاسیەکان و بەڕێوەبردن، زانکۆی سۆران، هەرێمی کوردستان، عێراق.
  • Banaz H. Salih پارێزەر؛ سەندیکای پارێزەرانی کوردستان، هەرێمی کوردستان، عێراق.

DOI:

https://doi.org/10.25156/ptjhss.v5n1y2024.pp145-157

Keywords:

بیمەی تەندروستی تایبەت، گڕێبەستی بیمەی تەندروستی تایبەت، بیمەکار، بیمەکراو، خزمەتگوزاریە تەندروستیەکان هەرێمی کوردستان.

Abstract

پوخته‌

هەر لەگەل هەڵهاتنی خۆڕی ژیانکردن لەسەر زەویدا، مرۆڤ بەردەوام لە هەوڵدا بووە بۆ پاراستنى ژيانی خۆی چونکە لە ژیانی رۆژانەیدا مەترسی گەلێک رووبەرووی دەبنەوە و زۆرجار ئەو مەترسیانە مرۆڤ ڕووبەڕووی گرفتی تەندروستی دەکەنەوە، بۆیە وەک چارەسەرێک، بیرۆکەی بیمەی تەندروستی لەگەل پێشکەوتنی کۆمەڵگە و بواری یاسایی سەریهەڵداوە و زۆرێک لە ولاتانی پێشکەوتوو رێکخستنی یاساییان بۆ بیمەی تەندروستی کردووە و گرنگییەکی زۆریان پێداوە. لە یاسای شارستانی عێراقی ژمارە (٤٠)ی ساڵی ١٩٥١ی بەرکار لە هەرێمی کوردستاندا، بە شێوەیەکی گشتی رێکخستن بۆ بیمە و چەند جۆرێکی بیمە کراوە، بەڵام لەگەل ئەوەشدا لەئیستادا بۆشاییەکی یاسایی هەیە لە هەرێمی کوردستان سەبارەت بە پرسی بیمەی تەندروستی تایبەت، و هیچ یاسایەکی تایبەت بوونی نیە سەبارەت بەم بابەتە و لە هیچ دەقێکی یاسای بەرکاریشدا باس نەکراوە، كەواتە بە نەبوونى ياساى تايبەتمەند، پرۆسەى بيمەى تەندروستی تایبەت ڕووبەڕووى كۆمەلێك ئاستەنگ دەبێتەوە، چونكە ڕەنگدانەوەى گرنگى هەيە لەسەر ژيانى مرۆڤدا؛ لە لايەنى دەروونيەشەوە ئەو نيگەرانيیە كەمدەكاتەوە، كە توشى تاكەكان دەبێت، لەوەى نەتوانن نەخۆشیەکانیان بەباشی و تێچوویەکی کەمتر چارەسەر بکەن، چونکە بەرزبوونەوەى تێچووى خزمەتگوزاريەكانى تەندروستى بە تایبەتی لە نەخۆشخانە تایبەتەکان و نۆرینگە پزشکییەکاندا واى كردووە بارگرانى بكەوێتە سەر شانى هاولاتيان کە نەتوانن لە شوێنی تەندروستی گونجاو و پێشکەوتوودا چارەسەری نەخۆشییەکانیان بکەن. ئەم توێژینەوەیە بە پشت بەستن بە میتۆدی شیکاری و بەراوردکاری  گەیشتووتە ئەو دەرئەنجامەی کە بۆشایی یاسایی هەیە سەبارەت بە ڕێکخستنی پرۆسە و گرێبەستی بیمەی تەندروستی تایبەت، ئەرک و مافەکەکانی لایەنەکانی گرێبەست و چۆنیەتی پێشکەشکردنی خزمەتگوزراییە تەندروستیەکان، و داپۆشینەکان و گرتنە خۆی بیمەی تەندروستی، هەروەها چۆنیەتی هەڵوەشاندنەوەی گرێبەستی بیمەی تەندروستی. لە کۆتایشدا کۆمەلێک پێشنیار بۆ رێکخستنی پرۆسەى بيمەى تەندروستى کراون.

 

وشە سەرەکییەکان: بیمەی تەندروستی تایبەت، گڕێبەستی بیمەی تەندروستی تایبەت، بیمەکار، بیمەکراو، خزمەتگوزاریە تەندروستیەکان هەرێمی کوردستان.

 

Downloads

Download data is not yet available.

References

:

اسماعیل سباح یوسف ( ١١/١٠/ ٢٠٢٢). چاوپێکەوتن، نوێنەری بەشی بیمەی تەندروستی، سەبارەت بە: چۆنیەتی پێشکەشکردنی خزمەتگوزاریە تەندروستیەکان ، کۆمپانیای جیهان بۆ دلنیایی – لقی هەولێر.

باسم محمد صالح (١٤/٣/٢٠١٦). انتهاء عقد التأمين. < https://almerja.net/reading.php?i=1&ida=1958&id=973&idm=39580>. التاریخ الزیارة: ١٧/١١/٢٠٢٢.

بوغرارة نصيرة (٢٠١٧-٢٠١٨). النظام القانوني لعقد التأمين. ماجستير، جامعة عبدالحميد بن باديس مستغانم.

رجب أبوحمد أمين (٢٠٢٠). الأهمية المتزايدة للتأمين الصحي الشامل في ظل التحولات الاقتصادية المعاصرة بالتطبيق علي المملكة العربية السعودية، مجلة البحوث المالية و التجارية، ٢١ (العدد الثال-الجزء الأول) ،٢٢٩-٢٦١.

رواس حميدة ( ٢٠١٦). خصوصية عقد التأميىن، ماجستير، جامعة مولود معمري – تيزى وزو.

زينب خليل هاشم الزبيدي (٢٠١٩). مدى امكانية تطبيق التأمين الصحي في جامعة ميسان. مجلة ميسان للدراسات الاكاديمي، العدد ٣٥، ٤٧٤- ٤٩٠.

عبدالهادي السيد محمدتقي لحكيم (بدون سنة نشر ). عقد التأمين حقيقته و مشروعيته – دراسة مقارنة. بدون جهة النشر،منشورات الحلبي الحقوقية.

عدنان طه كرفوع (٢٠١٦). التأمين الصحي و دوره في تحقيق مبدأ التكافل الاجتماعي (دراسة حالة في جامعة ديالى). مجلة الفتح ،العدد الثامن و الستون، ٣٦٦- ٣٨١.

غيدق اسماعيل ناصر(٢٠١٥). استخدام التوزيعات الاحتمالية لدراسة التأمين الإلزامي السيارات في سورية. ماجستير، جامعة تشرين.

محمد حسام محمود لطفي ( ٢٠٠١). الأحكام العامة لعقد التأمين – دراسة مقارنة بين القانونين المصرى و الفرنسي.القاهرة: بدون جهة النشر.

محمد لمين مراكشي (٢٠١٣). ترقية خدمات الصحي في الجزائر.مجلة الاقتصادية الجديد، ٨(١)، ٢٦٥-٢٨٢.

محمدي سامية ( ٢٠١٦-٢٠١٧). النظام القانوني لعقد التأميى، ماجستير، جامعة زيان عاشور- الجلفة.

مصطفى محمد الجمال (٢٠٠١). التأمين الخاص– وفقا لأحكام القانون المدني الصري، مصر: الفتح للطابعة و النشر.

ميادة رشيد كامل (٢٠١٦) الاستثمار في شركات التأمين و أثره على التنمية الاقتصادية في العراق (دراسة ميدانية في شركتي التأمني الوطنية والعراقية للمدة ٢٠١٤-٢٠١١). مجلة الاقتصادي الخليجي، العدد ٢٩، ٨٥- ١٣٥.

نضال حماد علي حماد و أحمد سليمان أحمد عبدالله (٢٠٢١). تقييم جودة خدمات التأمين الصحي في السودان دراسة حالة التأمين الصحي-ولاية النيل الأبيض–٢٠١٩م. مجلة الدراسات الأقتصادية و العلوم الإدارية، ١(١)، ٢١- ٥٢.

ئیڤان عبداللە ابراهیم(١١/١٠/٢٠٢٢). چاوپێکەوتن، پسپۆری بواری بیمە لە کۆمپانیای ئاسیا بۆ دڵنیای ، سەبارەت بە: چۆنیەتی پێشکەشکردنی خزمەتگوزاریە تەندروستیەکان و چۆنیەتی رێککەوتنی کۆمپانیا لەگەڵ دامەزراوە تەندروستیەکان، کۆمپانیای ئاسیا بۆ دلنیایی – لقی هەولێر.

سەرچاوەکان بە زمانی ئینگلیزی

J Anita (2008). Emerging Health Insurance in India: An Overview’ 10th Global Conference of Actuaries < https://www.nascollege.org/e%20cotent%2010-4-20/ms%20deepika%20srivastav/deepikaSICKNESS%20INSURANCE%201%20LL%20M%20IV%20SEM%2011-4.pdf > accessed 11/6/2022.

Health Care.gov (N.D), Health Insurance < https://www.healthcare.gov/glossary/health-insurance/ > Accessed 11/6/2202.

C F I Team (2022,28 December). Insurance Coverage: The Amount that is Protected by Insurance < https://corporatefinanceinstitute.com/resources/wealth-management/insurance-coverage/ > accessed: 17 October2022.

یاساکان

قانون المدني العراقي رقم (٤٠) لسنة ١٩٥١.

القانون رقم (١٧.٩٩) لسنة ٢٠٠٢ المتعلق بمدونة التأمينات في المغرب (المعدل).

قانون رقم (٢٤) لسنة ١٩٩٢ مؤرخ في ٩مارس ١٩٩٢ يتعلق بإصدار مجلة التأمين في التونس.

قانون الضمان الصحي البحرين رقم(٢٣) لسنة ٢٠١٨

The Insurance Code of French of 1976, last amendment 2023) in French (.

The Australian Private Health Insurance Act No (31) of 2007.

Published

2024-01-20

How to Cite

پ.ی. د. رضوان شریف صالح, & بەناز حدی صالخ. (2024). ڕێکخستنی یاسایی بۆ بیمەی تەندروستی تایبەت لە هەرێمی کوردستاندا. Polytechnic Journal of Humanities and Social Sciences, 5(1), 145-157. https://doi.org/10.25156/ptjhss.v5n1y2024.pp145-157

Issue

Section

Research Articles