بنەماکانی میتۆدی شیکاری ناوەڕۆک و بەکارهێنانی لە کۆمەڵناسیدا
DOI:
https://doi.org/10.25156/ptjhss.v4n2y2023.pp881-889الكلمات المفتاحية:
Method, Content Analysis Method, Text, Sociologyالملخص
پوختە
میتۆد گرنگترین بنەمای توێژینەوەی زانستییە. ئامانجی سەرەکی ئەم توێژینەوەیە ئاشنا بوونە بە میتۆدی شیکاری ناوەڕۆک و بەکارهێنانی لە کۆمەڵناسیدا. هەروەها دەرخستنی تایبەتمەندی و بوارەکانی بەکارهینانی، وە زانینی جۆری ئەم میتۆدە و چەندێتی یاخود چۆنێتی. ئەم توێژینەوەیە توێژینەوەیەکی وەسفی شیکاری چۆنێتییە. بۆ گەیشتن بە ئامانجەکان، توێژەران میتۆدی وەسفی شیکارییان بەکار هێناوە. لە ئەنجامدا توێژەر گەیشتووە بەوەی؛ شیکاری ناوەڕۆک یەکێکە لە گرنگترین تەکنیکەکانی توێژینەوە کە تایبەتمەندە بە زانستە کۆمەڵایەتییەکان، کۆمەڵناسیش وەکو یەکیک لەو زانستانە لێی سودمەند بووە و توێژەرانی بەکاریان هێناوە. ئەو میتۆدە شیکارییەکی سیستماتیکی دەقە. دەقەکان لە هەر کام (کتێب، گۆڤار، نامە، کۆبوونەوە، بەرنامە تەلەفزیۆنییەکان، وەرگێڕانی چاوپێکەوتن و نووسینی مەیدانی، فیلمەکاندا ) بێت. سەبارەت بە جۆری ئەم میتۆدە دوو ئاڕاستە هەیە، ئاڕاستەیەک وەکو میتۆدێکی چەندێتی سەیر دەکەن، ئەوەش بەهۆی ئەوەی کە وەسف دەکات بەشێوازی چەندێتی و زمانی ژمارە بەکار دێت تێیدا. ئاڕاستەیەکی دیکە پێی وایە؛ میتۆدی شیکاری ناوەڕۆک میتۆدیکی چۆنێتییە، چونکە شیکاری تێکستەکان و پەیوەنددیان لە چوارچێوەی دەقەکاندا دەکات، لەسەر پرسیارەکان دەوەستێت. لە کۆتاییدا توێژەران چەند پێشنییارێکیان خستووەتە ڕوو ئەوانیش بریتین لە؛ گرنگیدانی زیاتر بەم میتۆدە لە لایەن توێژەرانی کورد، لە زانکۆکانیشدا لە پاڵ میتۆدەکانی تردا خوێندکاران ئاشنا بکەن بەم میتۆدە. وە ئەنجامدانی توێژینەوەی زیاتر لەسەر ئەم میتۆدە و بەم میتۆدە.
وشە کلیلیەکان: میتۆد، میتۆدی شیکاری ناوەڕۆک، دەق، کۆمەڵناسی
التنزيلات
المراجع
لیستی سەرچاوەکان
یەکەم: سەرچاوە کوردییەکان:
١- ئەبراش، ئیبراهیم. (٢٠١٣): "میتۆدەکانی توێژینەوە لە کۆمەڵناسی، هەنگاوەکانی ئەنجامدانی توێژینەوەی زانستی"، و. ئەبوزێد، دیدار، چاپخانەی ڕۆژهەڵات، هەولێر/ کوردستان.
٢- ئەلحەسەن، ئیحسان محەمەد (٢٠١٢): ئینسایکلۆپیدیای کۆمەڵناسی، و. حەسەن، دانا مەلا، دەزگای چاپ و پەخشی سەردەم، سلێمانی، کوردستان.
٣- زێباری، طاهر حەسۆ. (٢٠١٨): "ڕێبازەکانی توێژینەوەی زانستی لە کۆمەڵناسیدا"، و. جەبار، شەهلا وەلی، نوسینگەی تەفسیر بۆ بڵاوکردنەوە، هەولێر.
٤- شوانی، محەممەد. (٢٠١٥): "سەرەتایەک بۆ نووسینی تویژینەوە لە کۆمەڵناسیدا"، چاپخانەی هێڤی، هەولێر.
٥- عبدالجواد، ئەحمەد ڕەئفەت. (٢٠٢٠): "بنەماکانی کۆمەڵناسی"، و. توانا فەرەیدون حسێن، چاپخانەی مێخەک.
٦- محمدپور، أحمد. (٢٠١٣): "فەلسەفەی میتۆد لە زانستە مرۆییەکاندا"، و. سەعید کاکی، خانەی بڵاوکردنەوەی موکریانی.
دووەم: سەرچاوە عەرەبییەکان:
٧- برهوم، وائل منصور احمد. (٢٠١٢). "المشكلات البيئية المتضمنة في محتوى كتاب الجغرافيا للصف الثامن الأساسي ومستوى اكتساب الطلبة لها". الجامعة الإسلامية – غزة، فلسطین.
٨- بوبحوش، عمار و الذنیبات، محمد محمود. (٢٠٠٧). "مناهج البحث العلمي وطرق إعداد البحوث"، ط٤، دیوان المطبوعات الجامعیة، الجزائر، ٢٠٠٧.
٩- الحربي، عبدالرحیم نویجح. (٢٠١٥): "تقویم محتوی منهج الدراسات الاجتماعیة والوطنیة للصف الاول المتوسطة بالمملکة العربیة السعودیة في ضوء مشکلات البیئة"، المجمة العممية لكمية التربية – جامعة اسيوط، المجمد الحادي و الثالثين– العدد الخامس – جزء أول.
١٠- الدلیمي، عصام حسن و صالح، علي عبدالرحیم. (٢٠١٤). "البحث العلمي؛ أسسه ومناهجه"، دار الرضوان للنشر والتوزیع، عمان.
١١- عبیدات، ذوقان وآخرون. (٢٠١٥): "البحث العلمي؛ مفهومه وأدواته وأسالیبه"، ط ١٧، دار الفکر ناشرون وموزعون، عمان.
١٢- العساف، صالح بن حمد. (١٩٩٥): "المدخل الی البحث في العلوم السلوکیة"، مکتبة العبیکان، الریاض، سعودیة.
١٣- عماد، عبدالغني. (٢٠٠٧). "منهجیة البحث في علم الاجتماع"، دار الطلیعة للطباعة والنشر، بیروت.
١٤- الهاشمي، عبدالرحمن، و عطیة محسن علي (٢٠١٤). "تحلیل مضمون المناهج الدراسیة" ، دار الصفاء للنشر والتوزیع، الطبعة الثانیة، عمان.
سیهەم: سەرچاوە فارسییەکان:
١٥- ایمان، محمد تقی و محمودرضا نوشادی. (٢٠١١). "تحلیل محتوای کیفی"، پژوهش، شمارە دوم، پایز و زمستان.
١٦- رضوانی، روح الله. (٢٠١٠). ، "تحلیل محتوی، پژوهش"، سال دوم، شمارە اول، بهار و تابستان.
١٧- ضیغمی، رضا و دیگران. (١٣٨٧). "تحلیل محتوا، فصلنامە پرستاری"، دورە بیست و یکم، شمارە ٥٣.
١٨- کریپندروف، کلاوس. (سال پنجم). "تجزیە و تحلیل محتوی"، ترجمە: محمد سعید ذکایی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، شمارە چهارم.
١٩- محمدی مهر، غلامرضا. (١٣٨٨). "روش تحلیل محتوی،(راهنمای عملی تحقیق)"، ناشر: گنجینە علوم انسانی-دانش نگار، اردیبهشت، شمارە ١٣.
چوارەم: سەرچاوە ئینگلیزییەکان:
٢٠- Drisko, James w. & Maschi Tina. (2016). "Content Analysis, Oxford University Press, USA.
٢١- Krippendorff, Klaus. (2004). "Content Analysis An Introduction to Its Methodology", Fourth edition, United States of America.
٢٢- Mahesh C, & Others. (2011). "Social Research Methods", Study material, B.A. Sociology, 5 semester, University of Calicut.
