كوردبوون و ناسيوناليزم لاى دڵدارى شاعير
DOI:
https://doi.org/10.25156/ptjhss.v2n1y2021.pp1-7الكلمات المفتاحية:
کوردبوون، ناسیونالیزم، سايكۆسۆسيۆلۆژىالملخص
به شێک لە شيعرهكانى دڵدار ههڵگرى گوتارى سياسين، ههرهوهها گهڕانهوه بۆ ئهو پێشينه ڕۆشنبيرو شهپۆڵى بيرى ناسيوناليستى دواى مۆدێرنيته يه، كه دڵدار پێوهيان كاريگهر بووه. به جۆرێك بيركردنهوهى شاعير واى كردووه، دواى پرسيارى (ئاسهف)ى براگهورهى دڵدار له بارهى چیبوونى شاعير، وهك يهكهم پرسيارله كوردبوون، كه بهيهكهم دهسپێك و سهرههڵدانى بيرى نهتهوايهتى و كوردبوون لاى شاعير گهشه دهكات. دواى ئهوهش دروستكردنى گروپ و دهسته بۆ بهكارهێنانى هێز بۆ سهپاندنى بيرى نهتهوايهتى له سهرهتايهكى زوو له ناو منداڵان، بهناوى گروپى (بهچه شێران) له خوێندنگهيهكى سهرهتايى ئهمه سهرهتايهكى بههێزه بۆ كاركردنى دڵدار لهسهر ئهم بابهته لهو سهردهمهدا. توێژينهوهكهمان له سێ تهوهر پێكديت. تهوهرى يهكهم بريتيه له كورتهيهك له ژيان و بيوگرافياى شاعير و وێستگهكانى خهبات له ناو گروپ و كۆمهڵه سياسيهكاندا. تهوهرى دووهم بريتييه له پێناسه و چهمكى ناسيوناليزم و ناسيوناليزمى كوردى و مێژووسهرههڵدانى و كاريگهرى ئهو تهوژم و بزاڤه نهتهوهييانه كه پێشتر له ڕۆژئاوادا سهرى ههڵدابوو و لهڕێگهى شاعيران و ڕۆشنبيرهكوردهكانهوه وهك بيرهاوردهى كوردستان كرابوو. تهوهرى سێيهم بريتيه له سهرههڵدانى ههستى كوردبوون و سهپاندنى وهك هێز بهسهر كۆمهڵگهى كوردهواريدا، ودواتر شڕۆڤهيهكى سايكۆىسۆسيۆلۆژى كهسايهتى دڵدار له ناو سرودى ئهى ڕهقيبمان کردووە .له كۆتايدا ئهنجامى توێژنهوهكهو ليستى سهچاوهكان و پوختهى توێژينهوهكهمان خستۆتهڕوو.
التنزيلات
المراجع
جعفر على،(د). ، ناسيوناليزم و ناسيوناليزمى كوردى،چا.ڕۆژههڵات، ههولێر،2013
جمال فتح الله طيب،( د.)، كۆيه (1918-1958) ،چا.شههاب، ههولێر،2008
حيدر حاجى خدر، ڕهخنهو ئايدۆلۆژيا، چا.نما، ههولێر،2005
حمیدعزیز(د)،بنهڕهتهكانی فهلسهفهی كۆمهڵایهتی،خانهی ئاوێربۆچاپ و بڵاوكردنهوه،2014
دڵدار، ديوانى دڵدار، چا، كوردستان ، ههولێر، 1971
زاهير ڕۆژبهيانى ،شعريهت له دهرهوهى شيعر ،چا.ئاراس، ههولێر،2008
شاسوار ههرشهمى، مێژووىئاراميهكان له كوردوستاندا، چا، بابان،سلێمانى،1999
شكری عزیز ماضی(د) تێۆری ئهدهب،و،(د)سهردار احمد گهردی،چاپخانهی ماردین،2010
عبدالخالق علاالدين، دڵدار شاعيرى شۆڕشگێڕى كورد،چا،ئافاق، بهغداد، 1985
عبدالرزاق بيمار ،له سێبهرى ڕهخنهو لێكۆڵينهوهدا،چا.ڕێنوێن،كۆيه، 2017
عبدالموتهليب عبدالله ، زمان ، بوون، شيعر، چا.خانى،دهۆك ، 2009
فواد مجيد ميسرى، شيعر و فهلسهفه،چا.علاء، بغداد، 1978
كمال معروف،د.، ڕهخنهى نوێى كوردى ، بڵاوكراوهى سلێمانى،سليمانى،2007
مارف خهزنهدار،(د).، مێژووى ئهدهبى كوردى،ب،پێنجهم، چا، ئاراس، 2010
محمد عبدالكريم ابراهيم، پێكهاتهى زمانى شيعرى له ڕوانگهى ڕهخنهى ئهدهبى نوێوه،چا.موكريان،ههولێر ،2012
مهريوان وريا قانع، بهختهوهرى و بێدهنگى، چا. ئهندێشه ، سلێمانى ،2017
مهريوان وريا قانع،دڵڕهقى و بێماڵى، چا،ئهندێشه، سلێمانى، 2015
مهريوان وريا قانع،شوناس و ئاڵۆزى، نێوهندى ڕهههند، چا،ڕهنج، سلێمانى، 2004
بهزمانى عربي:
اوستين وارين و رينية ويلك،(1972) نظرية الادب،ت، محي الدين صبحي، مطبعة خال الطربيشي
طالباني(1969)،كوردستان و الحركة القومية الكوردية ، طليعة لطباعة والنشر
سمير سعيد حجازي (2004)، الادب و المجتمع المعاصر في مصر،دار الافاق العربية
گۆڤار:
كۆليژى ئهدهبيات، ژماره (15)، چا، معاريف، بهغداد، 1972
كوردۆلۆجى، ژماره(2)، چا، مهڵبهندى كوردۆلۆجى،2009
ڕامان، ژماره ، (27)،ئارس، ههولێر، 1998
ههفتهنامه
فهرههنگ، ژماره (50)، ت1،ههولێر، 2010
التنزيلات
منشور
كيفية الاقتباس
إصدار
القسم
الرخصة
الحقوق الفكرية (c) 2021 أحمد محمود عبدالله
هذا العمل مرخص بموجب Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.