پاراستنى یاسایی مافی ئاماژه جوگرافییه‌كان بە پێی یاسای عێراقی و ڕێککەوتننامە نێودەوڵەتییەکان
DOI:
https://doi.org/10.25156/ptjhss.v3n2y2022.pp233-241الكلمات المفتاحية:
ئاماژەی جوگرافی، پاراستنی یاسایی، ڕێکەوتنامەی نێودەوڵەتی، شوێنی جوگرافی، ناوی جوگرافی، بەرهەم و کەلوپەلالملخص
ئاماژە جوگرافییەکان کەوا لقێکن لە لقەکانی خاونداریەتی هزری بریتین لە کۆمەڵە ئاماژەیەک کە دادەندرێن لەسەر کەلوپەلەکان بە جۆرێک کەوا سەرچاوە جوگرافییەکانیان پیشان دەدات، ئەمەش کۆمەلێک تایبەتمەندی دیاریکراوی خۆی هەیە، هه‌رچه‌ند ئاماژه جوگرافییه‌كان وه‌ك جیاكردنه‌وه و ناسینه‌وه‌ى به‌رهه‌می شوێنێك هه‌ر له‌كۆنه‌وه مرۆڤ به‌كاری هێناووە، به‌ڵام مێژووی ڕێكخستنى یاسایی بۆ بابه‌تى ئاماژه جوگرافییه‌كان و داننان پێی وه‌ك مافێكی هزری جیاواز له مافي عه‌ینی مێژووێكی دووری نییه. ئاماژە جوگرافییەکان بە یەکێک لە گرینگترین ئامرازەکانی پارستنی بەرهەمە نیشتمانییەکان دادەندرێن، بۆیە پێویستە پاراستنی یاساییان بۆ بکرێت، یاسای عێراقی هەڵوێستی داوە لەسەر ئاماژەی جوگرافی بەڵام "تسمیات المنشأ"ی باس نه‌كردووه لە کاتێکدا "تسمیات المنشأ" بە بەشێک دادەندرێت لە ئاماژه‌ى جوگرافی و پێویستە پاراستنی بۆ بکرێت. لەم ریڤیوو ئارتیکڵە هەوڵدراوە کەوا تێگە و تایبەتمەندییەکانی ئاماژە جوگرافییەکان لە یاسای عێراقی و ڕێکەوتنامە نێودەوڵەتییەکان بخاتەروو، وە دواتر ئاماژە بە مەرج و ڕێگا و هۆکارەکانی پاراستنی ئاماژە جوگرافییەکان بکرێت. لە کۆتایدا یەکێک لە گرینگترین ئەو دەرئەنجامانەی کە بە دەست گەیشتن بریتیە لەوەی کەوا ئەو بەرهەمانەی بە ئاماژەی جوگرافی جیادەکرێنەوە، داخوازی زیاتریان لەسەرە و هۆکارێکی بنەرەتییە بۆ گەشەپێدانی ئابووری وڵات، بۆیە پێشنیار دەکرێت کەوا پێویستە سالانە ڤیستیڤاڵ و پیشانگای تایبەت بە بەرهەمە ناوخۆییەکان ڕێکبخرێت، بە مەبەستی پیشاندانی سەرچاوەی بەرهەم هێنانیان و چۆنیەتی ئامادەکردنیان بۆ ئەوەی بتواندرێت لە پێشێلکارییە دەرەکییەکان بپارێزرێت.
التنزيلات
المراجع
توێژینه‌وه و نامه زانستیه‌كان:
- الصدیق عمر الصدیق حسن، "الحمایة المدنیة للمؤشرات الجغرافیة" (رسالة ماجستیر، جامعة النیلین، 2019).
- طالب برايم سليمان، "الاطار القانوني لحماية المؤشرات الجغرافية في اقليم كوردستان" (العدد:15) ]گۆڤاری زانكۆی ڕاپه‌ڕین[ (2018) 1373.
- تركي مصلح حمدان، "الحماية المدنية للمؤشرات الجغرافية وفقا لأحكام التشريعات الأردنية والاتفاقيات الدولية" المجلد 24 (العدد 2) ]المنارة[(2018).
- بن عبد الرحمان الهاشمي، "النظام الإتفاقي الجديد لتسميات المنشأ- اتفاقية لشبونة" (مذكرة ضمن متطلبات نيل شهادة ماجستير، جامعة زيان عاشور بالجلفة،2018).
- عزيزة شبري، الباحثة حنان مناصرية، "تسميات المنشأ كضمانة لحماية المستهلك بين النص والتطبيق" (العدد الرابع العشر) ]مجلة الاجتهاد القضائي[ (2017).
- مليكة عون، زينب بجقينة، " النظام القانوني الدولي الاتفاقي للمؤشرات الجغرافية" (مذكرة ضمن متطلبات نيل شهادة ماجستير، جامعة زيان عاشور-بالجلفة،2017).
- كهينه بوشامه، ليلي بوبدرة، النظام القانوني لتسميات المنشأ ومدي ملائمة للنظام الاقتصادي الجزائري الحالي، رسالة ماجستير، غير منشورة، جامعة عبدالرحمن ميرة، كلية الحقوق والعلوم السياسية، قسم القانون الخاص، بجاية، 2015م .
- أحمد محمد أحمد حسن، الحماية الدولية للملكية الفكرية في إطار أحكام إتفاقيات منظمة التجارة العالمية،رسالة دكتوارة، جامعة أسيوط، 2006م .
- Peter Harvey, ”GEOGRAPHICAL INDICATIONS: THE UNITED STATES' PERSPECTIV” (Vol. 107) No. 5 [Trademark Reporter](2017)< vol107_no5_a2Z_harvey.pdf (inta.org)> Fri Nov 27 2020.
- Dian Ety Maya sari, "Protection of Geographical Indications as a Form of Consumer Rights Protection" )Vol. 35( No 1[Yuridika] )2020(.
ڕێككه‌وتتنامه و یاساكان
- قانون العلامات والبيانات التجارية المعدلة لسنة 1957
- قانون تعديل قانون العلامات والبيانات التجارية رقم 21 لسنة 1957، بموجب أمر رقم 80 الصادر: 26-4-2004.
- اتفاقية لشبونة لسنة 1967 7-12-2020.
- إتفاقية باريس لحماية الملكية الصناعية 1883م.
- إتفاقية الجوانب المتصله بالتجارة من حقوق الملكية الفكرية (تربس) 1994م .
