شیكردنه‌وه‌ی شوێنی بۆ دابه‌شبوونی ئاوی ژێر زه‌وی له‌ سنوری قه‌زای شه‌قڵاوه

Authors

  • Soran A. Abdulla به‌شی جوگرافیا- فاكه‌ڵتی په‌روه‌رده‌، زانكۆی كۆیه‌، كوردستان، عێراق
  • Asst.Prof. Dr. Nali J. Hamad به‌شی جوگرافیا- فاكه‌ڵتی په‌روه‌رده‌، زانكۆی كۆیه‌، كوردستان، عێراق

DOI:

https://doi.org/10.25156/ptjhss.v5n1y2024.pp47-87

Keywords:

ئاوی ژێرزه‌وی، ئاستی نه‌گۆڕ، به‌رزی و نزمی، بڕی به‌رهه‌م، ئاستی گۆڕاو

Abstract

پوخته:

مه‌به‌ست له‌ دابه‌شبوونی جوگرافیی ئاوی ژێرزه‌وی، خستنه‌ ڕووی سه‌رجه‌م تایبه‌تمه‌ندییه‌ هایدرۆلۆجیه‌كانی ناوچه‌كه‌یه‌ به‌گوێره‌ی پلەبه‌ندیی به‌رزی و نزمی ناوچه‌ی توێژینه‌وه‌، كه‌ خۆی له‌ (دابه‌شبوون، قووڵی، بڕی به‌رهه‌م، ئاستی جێگیر، ئاستی گۆراو، شوێنی ئه‌سترۆنۆمی، به‌رزییان له‌ ئاستی ڕووی ده‌ریا و ساڵی هه‌ڵكه‌ندن)ی بیره‌كان ده‌بینێته‌وه پێویستە ئاماژە بەوەبکەین کەوا زۆرترین بڕی به‌رهه‌می ئاوی ژێرزه‌وی ده‌كه‌ویته‌ هه‌رێمی به‌رزی نزمی دووه‌م، كه‌ بڕی به‌رهه‌میان ده‌گاته‌ (16800 گاڵۆن)ه‌ له‌ خوله‌كێكدا، وه‌كه‌مترینیش به‌ر به‌رزترین هه‌رێمی سنوری ناوچه‌ی لێكۆڵینه‌وه‌ده‌كه‌وێت.

کلیلە وشە: ئاوی ژێرزه‌وی، ئاستی نه‌گۆڕ، به‌رزی و نزمی، بڕی به‌رهه‌م، ئاستی گۆڕاو.

 

Downloads

Download data is not yet available.

References

سه‌رچاوه‌/

كوردیه‌كان: په‌ڕتووك:

- فیروز حسن و ئه‌وانی تر،(2010)، فه‌رهه‌نگی زاراوه‌كانی ئاو، چاپخانه‌ی حاجی هاشیم، چاپی یه‌كه‌م، هه‌ولێر.

- فه‌ريد ئه‌سه‌سه‌رد، د.ئومێد نورى حه‌مه‌ئه‌مين، (2003)، گيرو گرفتى ئاو له‌ ڕۆژهه‌ڵاتى ناوه‌رِاستدا، كتێبى يه‌كه‌م، بڵاوكراوه‌كانى سه‌نته‌رى لێكۆڵينه‌وه‌ى ستراتيجى كوردستان، سلێمانى.

- ناهيده‌ جه‌مال تاڵه‌بانى، (2008)، ده‌رامه‌تى سةرچاوه‌ ئاوييه‌كان، ده‌زگای چاپ و په‌خشی سه‌رده‌م، چاپی یه‌كه‌م، سلێمانی.

كوردیه‌كان: نامه‌ی ماسته‌ر و تێزی دكتۆرا:

- ڕێباز حه‌مه‌غه‌ریب ئه‌حمه‌د، (2017)، دابه‌شبوونی جوگرافی ده‌رامه‌ته‌ ئاویه‌كان و چۆنیه‌تی به‌كارهێنانیان له‌ ناوچه‌ی هه‌وراماندا (لێكۆڵینه‌وه‌ك له‌ جوگرافیای ده‌رامه‌تی ئاو)، ماسته‌ر نامه‌ (بڵاونه‌كراوه‌)،كۆلێجی زانسته‌ مرۆڤایه‌تیه‌كان، زانكۆی سلێمانی.

- هدى صباح نجم الدين, (2012)هه‌ڵسه‌نگاندنى بنه‌ما جوگرافيه‌كانى گه‌شت و گوزارله‌قه‌زاى شه‌قڵاوه‌, نامه‌ى ماسته‌ر (بڵاونه‌كراوه‌), زانكۆى صلاح الدين, كۆلێژى ئه‌ده‌بيات.

- هۆشمەند جوهر عباس کارەش، (2016)، شیکردنەوەی توانستی دابەشبوونی خزمەت گوزاریەکانی قەزای شەقڵاوە لە ساڵی 2015- لێکۆڵینەوەیەک لە جوگرافیای خزمەتگوزاری، نامەی ماستەر، زانکۆی سەڵاحەددین، هەولێر.

عه‌ره‌بیه‌كان/ كتێب:

- الانصاري, نضير. (1979)، مبادى الهيدروجيولوجى، مطبعه‌ كليه‌ العلوم، جامعه‌ بغداد، بغداد.

- د.شاكر خصباك، العراق الشمالى دراسة لنواحيه الطبيعية والبشرية، مطبعة شفیفق، بغداد، 1973، ص93.

- صبری محمد محسوب، (2008)، الظاهرات الجیومورفولوجیة، دراسة تحلیلیة‌ بالاشكال الرسوم التوضیحیة، كلیة الاداب، جامعة قاهرة.

- محمد صفى الدين, (1971)، جيمورفولوجيه‌ قشره‌ الارض, دار النهضه‌ العربيه‌ للطباعه‌ والنشر, بيروت.

- محمد احمد السيد خليل، (2005)، المياه الجوفية والابار، دار الكتب العلمية للنشر والتوزيع، الطبعة الثانية، القاهرة.

- ناهدة الطالبانى، (2009)، المياة الجوفية في منطقة مابين الزابين فى العراق، مطبعة ياد /سليمانية.

- وفیق حسن الحشاب وأخرون، (1983)، الموارد المائیة فی العراق، مطبعة جامعة بغداد.

عه‌ره‌بیه‌كان: نامه‌ی ماسته‌ر و تێزی دكتۆرا:

- اسماء خالد جرجيس حماده الطائي، (2005)، مشكلات تمثيل اعماق المياه الجوفية في برمجيات نظم المعلومات الجغرافية (GIS) لقضاء تلكيف، رسالة ماجيستير(غ.م)، كلية التربية، جامعة الموصل.

- رێژين اكرم قادر، (2012)، أثرعامل تساقط على مياه الجوفية‌ في محافظة اربيل، جامعه‌ صلاح الدين، كلية الاداب، اربيل.

- ليث محمد غيدان التميمي، (2013)، المياه الجوفية في ناحية مندلي وسبل تنميتها، رسالة ماجيستير (غ.م)، كلية التربية، جامعة ديالى.

- يحيى عباس حسين, (1983)، المياه الجوفية‌ في الهضبه‌ الغربيه‌ من العراق وأوجه استثمارها, رساله‌ ماجستير(غ.م), كليه‌ الاداب, القسم الجغرافية‌, جامعه‌ بغداد.

عه‌ره‌بیه‌كان: گۆڤاری زانستی:

- ناهيدة جمال الطالباني ، صمد عبدالله صالح ,( 2014)، علاقة بعض الخصائص الجيو مورفولوجية بتواجد الكهاريز والينابيع في حوض نهر(ماوكان – سيتك), من ابحاث المؤتمر الجغرافي الأول لقسم الجغرافية, فاكلتى العلوم الأنسانية, جامعة دهوك.

سه‌رچاوه‌ی/ ئینگلێزی

-1David، k. Todd ،ground water hydrology، U.S.A. ،1959، P.150

-2Zeerak Azizkhan Ahmad Aqrawi, Hydrological study of the Etot- Aloka- Duhok(Governorate Iraqi Kurdistan Region) ph.D.Thesis, college of science, University of Saladdin,2003,p.119

Published

2024-01-10

How to Cite

سۆران عبدالفتاح عبدالله, & پ.ی.د. نالی جه‌واد حه‌مه‌د. (2024). شیكردنه‌وه‌ی شوێنی بۆ دابه‌شبوونی ئاوی ژێر زه‌وی له‌ سنوری قه‌زای شه‌قڵاوه. Polytechnic Journal of Humanities and Social Sciences, 5(1), 47-87. https://doi.org/10.25156/ptjhss.v5n1y2024.pp47-87

Issue

Section

Research Articles