پابەند نەبوونى رۆژنامەنووسان بەئێتیکى راگەیاندن و هۆکارى لەدەستدانى متمانەى خوێنەر بە ڕۆژنامەکوردییەکان

لیستی سەرچاوەکان

سەرچاوەى کوردى:

１- ئەمین، نەوشیروان مستەفا ئەمین، چەند لاپەرەیەک لە میژوى ڕۆژنامەوانى ى کوردى، ١٨٩٨- ١٩١٨، بەرگى یەکەم، چاپ و ئۆفسێتى دەزگاى سەردەم، سلێمانى، ٢٠٠١.

２- ------------------، چەند لاپەرەیەک لە میژوى ڕۆژنامەوانى ى کوردى، ١٩١٨- ١٩٣٨، بەرگى دوەم، چاپخانەى شڤان، سلیمانى ٢٠٠٢.

３- ئه‌یڤه‌س، د. شوان ئادەم ئەیڤەس، ئیتیك له‌ ڕۆژنامەوانیى كوردییدا، پرۆژەى زنجیرە چاپکراوەکانى رێکخراوى چاودێرى میدیاى کوردى ژمارە ٢، چاپی دووەم، سلێمانی، ٢٠٢٠.

４- ئیبراهیم، د.ئاریانا ئیبراهیم، شێوازە ئەدەبیەکانى ڕۆژنامەى خەبات، (٣٠٠٣-٢٠٠٦)، چاپخانەى ڕۆشنبیرى، هەولێر، ٢٠١١.

５- ئیسماعیل، ئەرسەلان بایز، راگەیاندنى شۆرش و بزوتنەوەى شیعرى کوردى، چاپخانەى ئۆفیسى ڕوون، سلێمانى، ٢٠٠١.

６- ئیبراهیم، عبدالخالق ئیبراهیم، وە رەحمان، ئەرسەلان رحمان، کارامەییەکانى نووسین لەرۆژنامەگەری چاپکراو ئەلەکترۆنیدا، چاپخانەى حاجى هاشم،، هەولیر، ٢٠١٠.

７- جلال، سامان جلال ، ڕیکلام لە ڕاگەیاندنى کوردیدا، چ١، چاپخانەى ڕۆژهەڵات، هەولێر، ٢٠١٩.

８- زەنگەنە، عەبدوڵڵا، ژیانەوە شوینى لە ڕۆژنامەنووسى کوریدا، چاپخانەى وەزارەتى پەروردە، هەولێر،٢٠٠١.

９- موکریانى، د.کوردستان، گۆڤارى زارى کرمانجى، ، چ، وەزارەتى پەروردە، دەزگاى چاپ و بڵاوکردنەوەى موکریانى، هەولێر ٢٠٠٠.

１０- مەسعود، مەریوان، پڕۆفیشیناڵى لە ڕۆژنامەنووسى کوردى، لە بڵاوکردنەوەى مەکتەبى بیرو هۆشیارى (ى.ن.ک)، سلێمانى، ٢٠٠٦.

１１- محەمەد، کارزان محەمەد، هەڵسەنگاندنى ئێتیکى ڕۆژنامەگەرى لە هەرێمى کوردستان، چاپخانەى سنە، ٢٠١٩.

１２- مستەفا، دکتۆر کەمال سەعدى، چوارچێوەى یاساییى ئازادیى ڕۆژنامەگەرى لە کوردستانى عیراقدا. دەزگاى چاپ و بڵاوکردنەوەى ئاراس، هەولێر، ٢٠٠٦.

１３- سەپان، مەغدید سەپان، ئەوانەى ڕۆژنامەنووس پێویستە بیانزانێ، بەرگى دووەم، (چاپخانەى شەهید ئازاد هەورامى، کرکوک ٢٠١٢).

１４- ----------------، گوتارە تەمەن درێژەکان، چاپخانەى ڕۆژهەڵات، ٢٠١٩.

１５- ----------------، ئەگەر ڕۆژنامەنووس هات، دەزگاى چاپ و پەخشى سەردەم، چ١، سلێمانى، ٢٠٠٧.

１６- سەعدى، کەمال سەعدى، ئازادى ڕۆژنامەگەرى و ئەخلاقى پێشە، دەزگاى (O.P.L.C ( بۆ چاپ و بڵاوکردنەوە، پڕۆژەى ماف بۆ بەرهەمە یاسایەکان، ژمارە (٩) هەولێر، ٢٠٠٤.

１７- سەندیکاى رۆژنامەنووسانى کوردستان، بەیاساکردنى میدیا لە کوردستان، لە بڵاوکراوەکانى لقى سلیمانى سەندیکاى ڕۆژنامەنووسانى کوردستان،٢٠١٩.

１８- عومەر، هاوژین عومەر، ئێتیکى کارى ڕۆژنامەوانى، چاپخانەى موکریانى، چ١، هەولێر، ٢٠١٢.

１９- قانع، مەم بورهان، مێدیا و پێشلکارى پیشەیى، چاپخانە نەنوسراوە، لێکۆڵینەوەى شیکارى بەراوردکارى، ٢٠١٦.

２０- رسول، هێرش رسول، ئێتیک ویاسا لە میدیاى کوردیدا، چاپخانەى سەردەم، چ١، سلێمانى ٢٠١٣.

２１- --------------، ئازادى ڕادەربڕین لە ڕۆژنامەنوسى کوردیدا، (١٩٩٣ – ٢٠٠٧)، لە چاپکراوەکانى ڕۆژنامەى چاودێر، ٢٠٠٩.

２２- شوانى، محمد شوانى، سەرەتایەک بۆ نوسینى تویژینەوە لە کۆمەڵناسیدا، کتێبخانەى فێربوون، هەولێر، ٢٠١٥.

توێژینەوەو نامەى ماستەر بەزمانى کوردى:

２３- سلێمان، کامیل عومەر، مافى بەدەستهێنانى زانیارى بۆ ڕۆژنامەنووسان، نامەى ماستەر، پێشکەش بە ئەنجومەنى سکوڵى زانستە مرۆڤایەتیەکانى زانکۆى سلێمانى کراوە،٢٠١٣،

２４- شوانى، محمدحوسین، ئاکارەکانى توێژینەوەى مرۆڤناسى، توێژینەوەى بڵاونەکراوە، زانکۆى صەلاحەدین، هەولێر٢٠١١.

２５- عەلى، ئیبراهیم سمین على، ئاستى زانینى ڕۆژنامەنووسان لەسەر بنەماکانى ئیتیکى راگەیاندن، پێشکەشە بە ئەنجومەنى کۆلیژى ئەدبیات لە زانکۆى سەلاحەدین، اربیل، کراوە وەکو بەشیک لە پیداویستى بەدەستهینانى ماستەر لە راگەیاندن- رۆژنامە. ٢٠١٧.

وەرگێردراون لەزمانى بیانیەوە بۆ زمانى کوردى:

１- ئێف، مالکۆڵم. مالێتى، هاوڕێى ڕۆژنامەنووسان، کۆمیتەى جیهانى ڕۆژنامەگەریى ئازاد، وەرگێرانى لە ئینگلیزیەوە ئازاد حەسەن فتاح، ڕۆشنبیرى بەدلیسى، چ١، سلێمانى، ٢٠٠٣.

２- کۆڤاچ، بێل کۆڤاچ و ڕۆزێنستیڵ، تۆم ڕۆزێنستیڵ، بنەماکانى ڕۆژنامەوانى، وەرگێرانى لە زمانى ئینگلیزیەوە بۆ زمانى کوردى، لەیلا حەمید، دەزگاى چاپ و بڵاوکردنەوەى ئاراس، هەولێر، ٢٠١٢.

３- سەیاد، فریبا، فەرهەنگى، د.على اکبر، نەریتى ڕۆژنامەوانى، وەرگیران بۆکوردى کارزان مەحەمەد، چاپخانەى ڕوون، سلێمانى، ٢٠٠٦.

４- مجید،هێمن ، ڕەمەزان،عمر ئەحمەد، ئێتیکى کارى ڕاگەیان و حەتمیەتى تەکنۆلوجیا، وەرگێرانى یاسین قادر بەرزنجى، ٢٠١٠.

５- عومەر، فاروق عەلى عومەر، ڕۆژنامەگەرى کوردى لە عێراق (١٩١٤- ١٩٣٩)، وەرگێرانى بۆ زمانى کوردى تاریق کارێزى، عەبدوڵا زەنگەنە دەقە ڕۆژنامەزانیە کوردییەکانى ساغ کردۆتەوە، چاپخانەى وەزارەتى پەروردە، هەولێر، ٢٠٠١.

ڕۆژنامە کوردیەکان:

１- ڕۆژنامەى خەبات، ئێتیک لە ڕۆژنامەگەرى کوردیدا، ئامادەکردنى ئیبراهیم سمین، ژمارە ٣٣٠٢، لە ١٨/١٠/٢٠٠٩. تاکو ژمارە٣٣٩٨ لە ١٣/١٠/٢٠١٩.

２- ڕۆژنامە کوردستانى نوێ، ژ.٧٨٤١، لە١٨/٤/٢٠١٩.

３- ڕۆژنامەى پێشکەوتن، ژ،١١٨، سلێمانى، ساڵى ١٩٢٢.

４- ڕۆژنامەى ژیانەوە، ژ.١ ساڵى ١، ١٩٢٤.

５- ڕۆژنامەى بانگى حەق، ژ١، ساڵى١، ١٩٢٣.

６- ڕۆژنامەى ئومێدى ئیستقلال، ژ.١، ١٩٢٣.

７- ڕۆژنامە ئومیدى ئیستقلال، ژمارە ١٧ى ١٩٢٣.

８- ڕۆژنامەى کوردستانى نوێ، ژ. سفر، ١٩٩٢، هەولێر.

９- رۆژنامەى کوردستانى نوێ، ژ.(١)، ١٩٩٢.

１０- ڕۆژنامەى کوردستانى نوێ، ژ. ٧٨٠٢ تاکو ژمارە ٨٠١٦ لە، ٢٠١٩.

１１- ڕۆژنامەى ئەڤرۆ، ژ.٣٠٢٨، ٢٠٢١. تاکو ژمارە ٢٠١٥ى سالى٢٠١٩.

１２- ڕۆژنامەنووس، گۆڤارێکى وەرزى تایبەتە بە کلتورى ڕۆژنامەنووسى،سەندیکاى ڕۆژنامەنووسانى کوردستان دەرى دەکات سەرجەم ژمارەکانى.

سەرچاوەى عەرەبى:

１- أبوزید، فارووق، علم الصحافة، نشر التوزیع عالم الکتب، ط٤، قاهرة، ٢٠٠٧.

２- أبراش، ابراهیم أبراش، المنهج العلمى و تطبیقاتە فی العلوم الڵجتماعیە، عمان، دارالشرق للنشر والتوزیع، ٢٠٠٨.

３- السد، أسراء صلاح، أخلاقیات نشر صور أغتیالات الشخصیات العامة، مرکز هردو، عمان،٢٠١٧. (بحث).

４- المشاقبة، أ.بسام عبدالرحمن المشاقبة، أخلاقیات العمل الاعلامى، (دارأسامە للنشر والتوزیع عمان)، ط١، ٢٠١٢.

５- السد، أسراء صلاح، أخلاقیات نشر صور أغتیالات الشخصیات العامة، مرکز هردو، عمان،٢٠١٧. (بحث).

６- الفضلى، الدکتور عبدالهادى الفضلى، أصول البحث، دارالمؤرخ العربى، بیروت، لبنان، ١٩٩٢.

７- بدوى، السید محمد، ألأخلاق بین الفلسفە وعلم الأجتماع، دارالمعارف، ١٩٦٧.

８- زکریا، دکتور بیتة، ملخص بحوث الیوم الأول، المؤتمرالثالث للإعلام والأتصال، کلیە أداب والعلوم، جامعةقطر، بدون سنة.

９- حجاب، محمدمنیرحجاب، نظریات الاتصال، دارالفجر للنشر والتوزیع،ط١، قاهرة، ٢٠١٠.

１０- مشارقە، صالح مشارقە و البغوثى، د. وداد، مرکز تطور الإعلام، أخلاقیات الإعلام، نموذج مساق للتدریس الجامعى، ٢٠١٧.

１１- مزید، د. رحیم، أخلاقیات الإعلام الجدید، مطبعة محافظة دهۆک، ط١، ٢٠١٣.

１２- مکاوى، دکتور حسن عماد، أخلاقیات العمل الإعلامى، دراسة مقارنة، دارالمصریة اللبانیة، ط٤، ٢٠٠٦.

１３- مرکز هردو، أخلاقیات ومبادىء العمل الصحفى والأعلامى، مرکز هردو لدعم التعبیر الرقمى، القاهرە،٢٠١٢.

１４- منصور، عوض منصور، پروفیسۆر و صبرى، عزام صبرى استاذ، مبادىء الأحصاء، دار صفاء للنشر والتوزیع، ٢٠٠٠، عمان.

１５- علم الدین، محمودعلم الدین، أساسیات الصحافە فى القرن الحادى والعشرین، کلیە الأعلام جامعە القاهرە، ٢٠٠٩.

１６- عبدالعزیز، خالد الشریف عبدالعزیز، أخلاقیات أعلام، داریافا العلمیە للنشر والتوزیع/الأردن، ط١، ٢٠١٤.

１７- عمر، سامان فەوزى، المسؤلیة المدنیة للصحفى، دراسة مقارنة، ط١، (عمان، دار وائل للنشر والتوزیع،٢٠٠٧).

１８- عبدالمجید، أ.رمضان، دفاتر السیاسة والقانون، مفهوم مسؤلیە الاجتماعیة للإعلام، الجزائر، ٢٠١٣.

１９- صدقە، جورج صدقە، بین المبادىء والواقع، ناشر الکتاب مؤسسة مهارات، الطبعة الأولى، بیرۆت، ٢٠٠٨.

２０- شەهید، م.م.حسین همزە شهید، الأخلاق فى فکر ألافلاطون الفلسفى، مرکزدراسات، الکوفە، عدد العشر، ٢٠٠٨.

سەرچاوەى ئینگلزى:

- Media Ethics Key principles for Responsible Practice, Patrick Lee Plaisance, Colordo State University, SAGF Publication Inc, Second-edition, 2014.

- Thomas Osburg and Stephanie, Media Trust in a Digital World

-Journalism ethics: The Global Debate, International Center for Journalists, (ICFJ), 2003, Wa