زمانی پەروەردەیی
DOI:
https://doi.org/10.25156/ptjhss.v4n2y2023.pp222-235الكلمات المفتاحية:
زمانی پەروەردە، زمانی پەروەردە و بەجیهانبوون، زمانی پەروەردە و پەروەردە و فێركردن، زمانی پەروەردە و مامۆستا.الملخص
زمانی پەروەردەیی لە حەفتاکانی سەدەی ڕابردوودا بە کارەکانی زمانناس پرۆفیسۆر بێرنارد سپۆلسکی دەستیپێکرد، بێرنارد سپۆلسکی لە کۆنفرانسێكدا لە ساڵی (1972) پێشنیازی ناونیشانی "زمانی پەروەردەیی" کرد. لە ساڵی (1978) دا سیمپۆزمێكی لەسەر ئەو بابەتە رێكخستووە، لە ناوەڕاستی سەدەی بیستەمەوە زمانی پەروەردەیی هاوشان لەگەڵ زمانەوانی كارەكی لە گەشەکردنی بەردەوامدا بووە. زمانی پەروەردەیی لقێكە لە لقەكانی زمانەوانی كارەكی، سپۆلسكی زمانی پەروەردەیی وەک بوارێکی لاوەکی زمانەوانی داناوە، هەرچەندە هەندێك زمانناس، ئەم بوارە بە لقێكی سەربەخۆی زمانەوانی دادەنێت.
زمانی پەروەردەیی هەڵسەنگاندن بۆ توانای پەیوەندیکردنی منداڵ دەکات، شیکاری ئامانجە کۆمەڵایەتییەکان بۆ لێهاتوویی پەیوەندیکردن لەخۆدەگرێت، وە تەواوی ئەو چالاکییانە لەخۆدەگرێت، كە لەلایەن سیستەمێکی پەروەردەییەوە دادەنرێت.
زمانی پەروەردەیی سەلماندوویەتی، كە توێژەرانی زمان پێویستیان بە بوارێکی وەهایە، بۆ ئەوەی کار لەسەر ئەو پرسانەی سەر بەم بوارە بکەن.
فراوانترین بواری زمان ئەو بوارەیە کە زمان پەیوەندی بە کۆنتێکستەکانی دەرەوەی خۆیەوە هەیە. بەم مانایە زمان كاریگەری لەسەر هەندێك بوار هەیە. یەکێک لە گرنگترین بوارەکان بواری پەروەردەیە. زمانی پەروەردەیی وەک پردێک لە نێوان جیهانی زمان و سیستەمی پەروەردەدا، هەوڵدەدات چالاکی پەروەردەیی بەپێی بابەتی زمان ڕێکبخات. توێژینەوەکانی زمانی پەروەردەیی جەخت لەسەر ڕۆڵی زمان لە فێربوون و فێرکردندا دەکەنەوە. ئەم لقەی زانست وێڕای جەختکردنەوە لەسەر تێکەڵکردنی زمانەوانی و پەروەردە، سوود لە رێباز و تیۆرەكانی زمانەوانی وەردەگرێت، پرس و کێشە پراکتیکییەکانی سیستەمی پەروەردەی فەرمی لە بواری و فێربوون و فێركردنی زمان لەبەرچاو دەگرێت.
التنزيلات
المراجع
سەرچاوەكان
سەرچاوەكانى زمانی كوردى
- سەڵام ناوخۆش (2014) فەرهەنگی زمانەوانی ناوخۆش، چاپی یەكەم، چاپخانەی هێڤی، هەولێر.
- بەكر عومەر عەلی، كاروان عومەر، ئاڤێستا كەمال (2012) فێربوون و فێركردن لە روانگەی زانستی زمانی پەروەردەییەوە، توێژینەوەكانی كۆنفرانسی زانستیی زمانی كوردی.
- یوسف شەریف سەعید (2011) زمانەوانی، چاپی یەكەم، چاپخانەی ڕۆژهەڵات، هەولێر.
سەرچاوەی زمانی عەرەبی
- حلمى خليل (2003)، دراسات فى اللسانيات التطبيقية، دارالمعرف للكتب، مصر.
سەرچاوەكان زمانی ئینگلیزی
- Ahmed Mohammed Saleh Alduais (2012), A Monograph On: Educational Linguistics, Its Origin, Definitions and Issues It Accounts for, International Journal of Education, Vol. 4, No. 4, Department of English Language, King Saud University Ksu, Riyadh, Kingdom of Saudi Arabia Ksa.
- Andriyani, Santi (2016), Applied Linguistics and Educational Linguistics. Jurnal Edulingua | Vol 3. No. 1 Januari-Juni. Islamic University of Nahdlatul Ulama` Jepara.
- Christie F (1994). ‘Developing an Educational Linguistics for English Language Teaching: A Systemic Functional Linguistic Perspective.’ Functions of Language 1(1).
- Crystal, David) 2008(, A Dictionary of Linguistics and Phonetics, Sixth Edition, Blackwell Publishing,
- Francis M. Hult (2008) The History and Development of Educational Linguistics, The Handbook of Educational Linguistics, Blackwell Publishing, Oxford.
- Hornberger, N H and Hult, F M (2009), Educational Linguistics, Jacob L. Mey, Concise Encyclopedia of Pragmatics, Publisher: Elsevier Science Second Edition, Uk.
- Hornberger, N. H. (2001). Educational Linguistics as A Field; In New Perspectives and Issues in Educational Language Policy, Edited by Robert L. Cooper. Elana Shohamy and Joel Walters Ivan University.
- James Paul Gee (2003), Educational Linguistics, Mark Aronoff and Janie Rees-Miller, The Handbook of Linguistics Blackwell Publishers, Uk.
- John H. Schumann, Sheila E. Crowell, Seattle Nancy E. Jones, Namhee Lee, Sara Ann, Lee Alexandra Wood (2004), The Neurobiology of Learning Perspectives from Second Language Acquisition, Lawrence Erlbaum Associates, Publishers Mahwah, New Jersey.
- Lantolf, J. P. (2000). Introduction to The Special Issue: A Century of Language Teaching and Research: Looking Back and Looking Ahead. The Modern Language Journal, Vol.84, No.4.
- Marianne W Jorgensen, Dr Louise J Phillips (2002), Discourse Analysis as Theory and Method, Sage Publications Ltd.
- Martin J. Ball, Michael R. Perkins, Nicole Müller, And Sara Howard (2008), The Handbook of Clinical Linguistics, Blackwell Publishing.
- Michael Stubbs)1986(, Educational Linguistics, Basil Blackwell, Britain
- Michael Stubbs)2012(, Language, Schools and Classrooms, This Edition First Published by Routledge, Usa and Canada.
- Norbert Schmitt) 2010), An Introduction to Applied Linguistics, 2nd, Publisher: Routledge.Uk.
- Paul Warren (2013), Introducing Psycholinguistics, Cambridge University Press.
- Phillipson, R. (2009). Linguistic Imperialism continued. New York: Routledge.
- Richard Hudson (2004). Why Education Needs Linguistics (And vice versa). Journal of Linguistics, / Volume 40 / Issue 01 Doi:10.1017/S0022226703002342.
- Richards, Jack C. And Richard Schmidt. 2010. Dictionary of Language Teaching and Applied Linguistics. Edition 4 London: Longman.
- Spolsky Bernard and Francis M. Hult (2008) The Handbook of Educational Linguistics, Blackwell Publishing, Oxford.
- Spolsky, Bernard (2003), Sociolinguistics, Fourth Publishing, Publisher Oxford University Press.
- Stanton Wortham (2008), Linguistic Anthropology of Education, Graduate School of Education, University of Pennsylvania, Philadelphia, Pennsylvania
- Thomas Szulevicz, Lene Tanggaard (2017), Educational Psychology, Springer International Publishing.
- Tochon, F. V. (2009). The Role of Language in Globalization: Language, Culture, Gender and Institutional Learning. International Journal of Educational Policies, 3(2), 107-124. ISSN: 1307-3842.
- Van Lier, L. (1994). Educational Linguistics: Field and Project. In J. E. Alatis (Ed.), Georgetown University Round Table on Languages and Linguistics. Washington D.C.: Georgetown University Press.
- Yan Huang (2017), The Oxford Handbook of Pragmatics, Oxford University Press, Usa.
